Dünyada ünlü matematik sabiti π sayısının anısına özel kabul edilmiştir her yılın 3. Ayının (Mart) 14. Günü saat 1.59 itibariyle dünya “Pi Günü” olarak da kutlanıyor.

Niye 3. Ay, niye 14, niye 1.59 saat seçilmiştir diye düşünülürse π =3,14159…şeklinde devam ettiğindendir.

Sayının gerçek değeri ise 3,141592653589793238462643383... şeklinde sonsuza kadar devam ediyor ve bir sınır yoktur.

Matematikte bir sayıdan dışında “sabit” olarak kabul edilmiştir.

Pi, “bir dairenin çevresinin, çapına bölünmesi” ile bulunan Pi Sembolü, Yunan alfabesinin 16. Harfi olup Bu harf, aynı zamanda, Yunanca çevre (çember) anlamına gelen “perimetier” kelimesinin de ilk harfidir.

Pi sayısına ilk olarak M Ö 1650 yılında yazılmış olan Rhind Papirüsünde rastlarız. Çevrenin çapa oranı 256/ 81 yani yaklaşık 3,1605 olarak tanımlarlar ancak Babilliler ise 3 olarak kabul ederler kullanırlar. Arşimet ise (M.Ö. 287- 212) bu oranın 3 tam 10/71 ile 3 tam 1/7 sayısı arasında olduğunu bulmuştur..

Pi için √10 =3,16227766…..değeri Asya’da olarak kullanmışlardır. Kısıtlanmış hali 3,17=22/7 şeklindedir.

5. yüzyılda astronom Tsu Ch’ung – chih ve oğlunun çemberin içine 24526 kenarlı bir çokgen çizerek tüketme yöntemi ile elde ettikleri 355/113 = 3,1415929 değerini elde etmeyi başarmışlardır.

MS 9. yüzyıla Harizmi’nin çalışmalarında pi sayısını 3 tam 1/7 veya √10 değerini kullanmıştır.

Fibonacci’nin çalışmalarında 864/275 ( 3,1418) gibi bir değerle pi’yi kullandığını görüyoruz.

16 yüzyıla Viete 1579 yılında Archimedes’in tekniğini kullanarak pi’yi on haneye kadar doğru hesaplamayı başarmıştır.

1596 yılında Alman Ludolph van Ceulen, Pi’nin virgülden sonraki 35 basamağına kadar bu sayıyı oluşturdu. Bu çalışmalarından dolayı Almanya’da pi sayısı Ludolph sabiti olarak da bilinir.

İlk olarak π sembolü 1652’de Willam Oughtred tarafından kullanılsa da yaygınlaşması William Jones tarafından 1706 yılında 1737’de ünlü İsviçreli matematikçi ve fizikçi, Leonard Euler‘in de bu sembolü kullanması ile olmuştur. Bu sayı kimi kaynaklarda Ludolph sayısı ve Arşimet Sabiti olarak da bilinmektedir.

Pi günü aynı zamanda ünlü fizikçi Alberd Einstein’in de doğum günü.

ABD Temsilciler Meclisi, 12 Mart 2009 yılında 14 Mart 2009 tarihini Ulusal Pi Günü ilan ettiği ve ilk kez 1988 yılında San Francisco Exploratorium’da ünlü bir fizikçi Larry Shaw tarafından kutlanan Pi Günü, Türkiye’de ise 2007 yılında bu yana kutlanıyor.

Bu arada bazı ülkelerde 22/7 değerinden dolayı 22 Temmuz tarihinde de kutlandığını hatırlatalım.

1765 yılında Alman matematikçi Johann Lambert π’nin irrasyonel bir sayı olduğunu kanıtladı. Yani tam olarak bir kesir (iki tam sayının oranı) olarak ifade edilemez denilince kişiler bu sevdanın peşine düşerek en son basamağına kadar bulma hevesine başladılar.

Pi sayısının sonsuza dek devirli bir şekilde devam etmesi matematikçilerin bu sayıya olan merakları artırmıştır. Bir çemberin çevresini çapına bölmek gibi basit bir işlem için halen çalışmalar devam etmektedir. Ve sonu bulunamamaktadır. Harcanan emek beyin gücü teoremler… bizi genelde sonuca ulaştıramamıştır ve ulaşacağımızda gözükmemektedir.

O halde bu çaba niye. Tüm problemlerde ilk üç basamağı kullanımlarken sonunu bulmayı aramak neden. Bu sorunun cevabı da yoktur. Bu bir yarış mı yoksa bir heves mi. Bilinmiyor.

En hassas hesaplamalarda en çok 7 basamak ihtiyaç duyulurken bu kadar çok rakama ne gerek var. NASA’da ki bilim insanları işlemlerinde 15 ondalık basamağını yeterlik görüyorlarken…(3.141592653589793…)

Pi’nin ilk 67.890 rakamını bellemiş olan Lu Chao adındaki bir Çinliye aittir. Guinness Dünya rekoru olarak kayda geçen bu olay 24 saat 4 dakika almıştır.

1981’de Rajan Mahadevan adlı Hintli bir adam, hafızasından 31.811 basamaklı pi’yi doğru bir şekilde okudu. 1989’da Japon Hideaki Tomoyori 40.000 basamak okudu.

Şu anki Guinness Dünya Rekoru, 2005 yılında 67.890 haneli pi rakamını okuyan Çinli Lu Chao’ya ait.

Fabrice Bellard tarafından hesaplanan 2 trilyon 700 milyar rakamdan oluşmaktadır.

Japonya'da yaşayan Google çalışanı Emma Haruka Iwao, Pi sayısının 31 trilyon basamaklı halini hesap etti ve 170 terabayt veriye ihtiyaç duyduğu hesaplamayı 25 sanal makineyle 121 günde tamamladığını belirtildi.

Pi sayısının 31 trilyon basamaklı halini söze dökmenin, 332,064 yıl alacağı da belirti.

Görülmektedir ki Pi bir sayı ya da sabit olmaktan öte bazıları için bir aşka dönüşmüş ve bu aşkı bulamadıkları içinde araştırıp duruyorlar. ABu aşklar sevdasına nice rakamlar araştırılacak nice teoremler bulunacaktır.

Pi aşkına……

(NOT: 14 MART AYNI ZAMANDA DÜNYA TIP BAYRAMIDIR. BU VESİLE İLE BAŞTA OĞLUM OLMAK ÜZERE TÜM SAĞLIK PERSONELİNİN 14 MART TIP BAYRAMINI TEBRİK EDER VE VEFAT EDEN SAĞLIK ÇALIŞANLARINADA ALLAHTAN RAHMET DİLERİM.)

Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.